جراحی تعویض مفصل زانو چه روشی است؟

تعویض مفصل زانو روشی درمانی است که برای مشکلات خاص زانو و مفاصل از سوی پزشکان متخصص توصیه می شود. در این عمل با تعویض مفصل آسیب دیده زانو با جایگزین مورد نظر آن، آسیب و درد دائمی در ناحیه زانو از بین می رود. با این حال افراد زیادی از جراحی تعویض مفصل زانو اطلاع کاملی ندارند و با سایر عمل های مربوط به پا یا زانو آن را اشتباه می گیرند. در این مقاله می خواهیم به بررسی کامل این جراحی بپردازیم.

جراحی تعویض مفصل زانو ابتدا در سال 1968 انجام شد. از آن به بعد، پیشرفت در مواد و تکنیک های جراحی اثر مهمی داشته است. تعویض مفصل زانو یکی از موفق ترین روش ها می باشد که باید حتما توسط یک متخصص ارتوپد مجرب انجام گیرد.
اگر درمان های غیر جراحی مثل داروها و فیزیوتراپی دیگر مفید نباشد، ممکن است بخواهید جراحی کامل جراحی زانو را در نظر بگیرید. جراحی تعویض مفصل زانو روش آخری می باشد که در نظر گرفته می شود.

آیا به تازگی شروع به بررسی گزینه های درمان کرده اید یا قبلا تصمیم گرفتید جراحی تعوض مفصل زانو را انجام دهید؟ این مقاله به شما در مورد روش موثر تعویض مفصل زانو کمک می کند. این عمل همان طور که گفته شد آخرین گزینه می باشد و زمانی که سایر روش ها موثر واقع نشد، جراحی تعوض مفضل زانو انجام می گیرد.

جراحی تعویض مفصل زانو به چه دلایلی انجام می شود؟

زمانی که زانو به خاطر آسیب دیدگی درد احساس می کند ، مفصل زانو دچار تخریب شده است. گاهی این درد تا آنجا زیاد می شود که در فعالیت هایی نظیر راه رفتن، عبور از پله ها و یا حتی هنگام نشستن نیز احساس می شود. در ابتدا برای درمان مراحل اولیه شروع می شود استفاده از دارو و دوره درمانی کوتاه بخشی از این روند است اما اگر این راهکار ها جواب ندهند باید وارد مرحله جراحی مفصل زانو شد تا بیمار بتواند سلامتی خود را بازیابد .
البته در بعضی موارد شرایط بیمار تا حدی وخیم می شود که متخصص ارتوپد نمی تواند از مراحل دارودرمانی و غیره بهره گیرد و یک باره وارد مرحله جراحی تهاجمی می شود. این وضعیت بعد از بررسی و آزمایشات لازم به دست خواهد آمد. مهم ترین دلیل جراحی تعویض مفصل زانو ، تسکین درد شدید ناشی از آرتروز است. افرادی که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند معمولا در راه رفتن ، بالا رفتن از پله ها و نشستن و برخاستن از روی صندلی مشکل دارند. برخی بیماران نیز در حالت استراحت زانو درد دارند.

تعویض مفصل زانو را در ویدیو زیر مشاهده نمایید.

درد های زانو و جراحی مفصل

شایعترین علت درد و ناتوانی مزمن زانو، آرتریت است. اگر چه انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد، بیشتر درد زانو تنها به سه نوع است: آرتروز، آرتریت روماتوئید و آرتریت پس از ضربه.

آرتروز زانو :

این نوع “آرتروز و سوزش” مربوط به سن است که معمولا در افراد 50 ساله و بالاتر اتفاق می افتد، اما ممکن است در جوانان نیز رخ دهد. غضروف که روی استخوان زانو قرار دارد، نرم و راحت می شود و سپس استخوان ها در برابر یکدیگر قرار می گیرند، باعث درد زانو و سفتی می شوند. در صورتی که این بیماری بسیار شدید شده باشد، جراحی مفصل زانو می تواند به درمان آن کمک کند.

آرتریت روماتوئید :

بیماری آرتریت روماتوئید، نوعی بیماری است که در آن غشای سینوویال که در اطراف مفصل قرار دارد، ملتهب و ضخیم می شود. این التهاب مزمن می تواند به غضروف آسیب برساند و در نهایت باعث از دست رفتن غضروف، درد و سفتی شود. آرتریت روماتوئید شایعترین شکل یک گروه از اختلالات است که به معنای “آرتریت التهابی” است.

آرتروز پس از ضربه :

بروز این مشکل می تواند آسیب جدی زانو را دنبال کند. شکستگی استخوان های اطراف زانو یا آسیب دیدگی رباط زانو ممکن است به غضروف مفصلی در طول زمان آسیب برساند و در نتیجه باعث درد زانو و محدود کردن عملکرد زانو شود. پزشکان متخصص برای آرتروز پس از ضربه در مراحل وخیم و دردناک آن، عمل تعویض مفصل زانو را پیشنهاد می کنند.

با آسیب رسیدن به مفصل زانو بهترین گزینه درمانی، انجام جراحی است. تعویض مفصل زانو یک عمل جراحی برای جایگزین کردن مفصل زانو با مفصل مصنوعی یا پروتز است که کمک می کند درد ناشی از بافت آسیب دیده تسکین یابد. پروتز های زانو معمولا ساخته شده از آلیاژهای فلزی، پلاستیک های درجه یک و پلیمرها هستند. حال می خواهیم بدانیم این پروتز به چه روشی جایگزین می شود.

نحوه جراحی تعویض مفصل زانو

آماده کردن استخوان

قرار دادن ایمپلنت های فلزی

روکش کردن کشکک زانو

قرار دادن فضا دهنده

برای شرح عمل تعویض مفصل زانو می توانیم بگوییم که در ابتدا جراح ارتوپد در قسمت جلویی زانو یک شکاف پوستی ایجاد می کند. پس از کنار زدن پوست و بافت های زیر پوستی استخوان کشکک را به کنار می زند تا استخوان های ران و درشت نی مشخص شوند. در مرحله بعد، برش هایی را در قسمت انتهایی استخوان ران با بهره گیری از اره برقی، ایجاد می کند. با این برش ها غضروف مفصلی در این ناحیه برداشته می شود و انتهای پایینی استخوان ران آماده پذیرش مفصل مصنوعی می شود.

در مرحله آخر، جراح ارتوپد یک قطعه فلزی را به کمک سیمان استخوانی به قسمت مورد نظر می چسباند. در قسمت بالایی استخوان درشت نی نیز همین عمل تکرار می شود. بدین ترتیب که در قسمت بالای این استخوان برشی داده می شود و سپس یک قطعه فلزی با استفاده از سیمان استخوانی در بالای استخوان ران چسبانده می شود. در آخر هم قطعه پلاستیکی از جنس پلی اتیلن مابین دو قطعه فلزی قرار می گیرد.

در جراحی تعویض مفصل زانو، قسمتی از استخوان و غضروف پایین ترین بخش استخوان ران و بالاترین بخش استخوان ساق و قسمت پشتی استخوان کشکک خارج شده و به جای آن نوعی مفصل مصنوعی که قسمت هایی از آن فلز و بخش دیگر نوعی پلاستیک بسیار محکم است استفاده می شود.

مینیسک و بعضی لیگامان های زانو را نیز خارج می کنند. اتصال قسمت های فلزی مفصل مصنوعی به استخوان های باقیمانده ران و ساق و کشکک به کمک ماده مخصوصی به نام سیمان استخوانی انجام می گیرد.

در عمل تعویض مفصل زانو تلاش می شود سطوحی از زانو که بر روی هم حرکت می کنند، تعویض شده و با قسمت های مصنوعی جایگزین شود.

نمونه عمل تعویض مفصل زانو توسط دکتر بهنام نصیری، جراح و متخصص بیماری های استخوانی و مفاصل را می توانید در ویدیو زیر مشاهده کنید.

پیش از جراحی مفصل زانو چه نکاتی را رعایت کنیم؟

قبل از اینکه برای جراحی تعویض مفصل زانو اقدام کنید لازم است تعدادی از اقدامات را انجام دهید:

• متخصص ارتوپد زانو را از نظر محدودیت حرکت، مقدار درد، شکل ظاهری اندام و موارد دیگر بررسی می کند. برای بررسی سایر موارد از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده یا MRI استفاده می شود.

• اگر بیماری خاصی دارید یا داروی خاصی باید استفاده کنید حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید. در برخی موارد لازم است مصرف برخی داروها قبل عمل تعویض مفصل زانو قطع شود یا نیاز باشد وزن خود را کم کنید.

• از آنجایی که پس از عمل تعویض مفصل زانو، احتمال عفونت در ناحیه مورد نظر وجود دارد. بنابراین قبل از عمل باید هر گونه راه های ورود میکروب به بدن از طریق پوست، خون و دهان بررسی شود.

موفقیت جراحی شما عمدتا بستگی به چگونگی انجام دستورالعمل های جراح ارتوپد در خانه در طی چند هفته اول بعد از جراحی خواهد داشت. برای مطالعه بیشتر در این باره، مقاله مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل زانو را بخوانید.

کاندیدای مناسب برای جراحی مفصل زانو

بهترین جراح ارتوپد ابتدا بررسی های لازم و آزمایشات را انجام داده و در صورتی که درمان های غیر جراحی پاسخگو نباشند از این روش برای درمان کمک می گیرد. در تعیین اینکه آیا جایگزینی زانو برای شما مناسب است یا خیر، دامنه حرکت، ثبات و قدرت زانوی شما مورد ارزیابی قرار می گیرد. معمولا میزان آسیب با MRI و یا تصویربرداری های ویژه تعیین می شود و نتایج حاصل از آن برای انتخاب بهترین روش درمان زانو درد بسیار کمک کننده است.

پزشک شما با در نظر گرفتن سن، وزن، سطح فعالیت، اندازه و شکل زانو و سلامت کلی شما می‌تواند از بین انواع پروتزهای تعویض زانو و تکنیک‌های جراحی انتخاب کند. هیچ محدودیتی برای سن یا وزن مطلق برای تعویض مفصل زانو وجود ندارد.

توصیه های جراحی بر اساس درد و ناتوانی بیمار، است نه سن بیمار. اکثر بیماران که نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو دارند، سن 50 تا 80 سالگی دارند، اما جراحان ارتوپدی بیماران را به صورت جداگانه ارزیابی می کنند. جایگزین های زانو در تمام سنین، از نوجوان جوان با آرتریت نوجوانان تا بیمار سالمند مبتلا به آرتریت دژنراتیو، به طور موفقیت آمیزی انجام شده است. امروزه برای تعویض مفصل زانو تکنیک های نوآورانه ای وجود دارد و با تکنولوژی جدید از مفاصل مصنوعی بهتری استفاده کرد.

ویژگی های مثبت تعویض مفصل

مهم ترین فوایدی که در انجام این جراحی وجود دارد برطرف شدن درد بیماران است.

• در این عمل مشکل پای پرانتری و یا پای ضربدری از بین می رود. بیمارانی که مشکل زانو داشته اند علاوه بر متحمل شدن درد زیاد از صدای زانو و دررفتگی آن شکایت داشته اند که بعد از عمل تعویض مفصل زانو این مشکل برطرف می شود.

• با این جراحی شایع ترین مشکل زانو که همان آرتروز زانو است ، درمان می شود به طوری که می توان گفت این روش درمانی ، سلامی دوباره به زندگی همراه با آرامش است.

• التهاب زانو در این جراح به خوبی درمان شده و درد ناشی از آن در زمان حرکت و یا فعالیت های روزانه از بین می رود. هرچند که ممکن است بعد از جراحی در دوران نقاهت درد همچنان وجود داشته باشد اما این عارضه موقتی بوده و خوشبختانه امکان حرکت، راه رفتن و یا انجام فعالیت های گذشته به فرد بازخواهد گشت.

• به کمک این جراحی تحلیل زانو از بین رفته و یا از شدت آن جلوگیری می شود. این جراحی کمک می کند که از آسیب به سایر بخش های زانو جلوگیری شود و آسیب های مفصلی به خوبی جبران شود.

ویژگی های منفی تعویض مفصل

میزان بروز عوارض پس از تعویض مفصل زانو بسیار کم است. عوارض جدی مانند عفونت مفصل زانو در کمتر از 2٪ از بیماران رخ می دهد. بیماری های مزمن احتمال بروز عوارض را افزایش می دهد.قبل از جراحی، با جراح ارتوپدی خود، به طور کامل درباره نگرانی های خود بحث کنید.

• بروز عفونت : عفونت ممکن است در زخم یا عمق پروتز عفونت رخ دهد. این اتفاق می تواند در بیمارستان یا پس از رفتن به خانه بی افتد. عفونت های کوچک در ناحیه زخم به طور کلی با آنتی بیوتیک ها درمان می شوند. عفونت های عمده یا عمیق ممکن است نیاز به عمل جراحی و حذف پروتز داشته باشد.

• لخته شدن خون: لخته های خون در رگ های پا یکی از شایع ترین عوارض جراحی جایگزین زانو هستند. که احتمال بروز آن بسیار نادر است .

• مشکلات ایمپلنت: اگرچه طرح های ایمپلنت و مواد، و همچنین تکنیک های جراحی، پیشرفته هستند اما سطوح ایمپلنت ممکن است از بین بروند.

• آسیب عصبی عضلانی: یکی از عوارض جراحی تعویض مفصل زانو آسیب به عضلات است که ممکن است بروز پیدا کند. آسیب به اعصاب و یا عروق خونی اطراف زانو می تواند در طول عمل جراحی رخ دهد.

سوالات متداول

در رابطه با تعویض مفصل زانو سوالات متداولی پرسیده می شود که در این قسمت این سوالات را مطرح می کنیم تا شما پاسخ آن را دریافت نمایید و در این زمینه اطلاعات لازم را بدست اورید .