تنگی کانال نخاعی کمر وضعیتی است که قسمت پایین کمر را تحت تاثیر قرار می دهد، جایی که کانال نخاعی باریک می شود و به نخاع و اعصاب فشار وارد می کند. این وضعیت می تواند منجر به درد، بی حسی و ضعف در پاها شود و یکی از دلایل شایع کمردرد به ویژه در افراد مسن است. درک تنگی کانال نخاعی کمری برای شناسایی گزینه های درمانی مناسب و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا بسیار مهم است.
تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟
تنگی کانال نخاعی کمر زمانی اتفاق میافتد که فضاهای پایین ستون فقرات (ناحیه کمر) باریک میشوند. این باریک شدن می تواند اعصابی را که در ستون فقرات حرکت می کنند فشرده کند و منجر به علائم مختلفی از جمله درد، سوزن سوزن شدن و ضعف عضلانی شود. این عارضه می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله افزایش سن، آرتریت، فتق دیسک و ناهنجاری های مادرزادی ستون فقرات باشد.
نخاع کمر از پنج مهره تشکیل شده است که بین قفسه سینه و لگن قرار دارند. کانال نخاعی که از میان این مهره ها می گذرد،اعصاب را در خود جای می دهد. هنگامی که کانال نخاعی باریک می شود، فضای موجود برای نخاع و اعصاب را کاهش می دهد و منجر به علائم مرتبط با تنگی کانال نخاعی کمر می شود.
علت ایجاد تنگی کانال ستون فقرات کمر
دلایل متعددی برای تنگی ستون فقرات کمری وجود دارد که بسیاری از آنها به روند طبیعی پیری مربوط می شوند. با افزایش سن، ستون فقرات دستخوش تغییراتی می شود که می تواند منجر به باریک شدن کانال نخاعی شود. برخی از شایع ترین علل عبارتند از:
1. تغییرات دژنراتیو
یکی از دلایل اصلی تنگی ستون فقرات کمر، تغییرات دژنراتیو در نخاع است که اغلب به دلیل افزایش سن اتفاق می افتد. با گذشت زمان، دیسکهای بین مهرهها میتوانند محتوای آب خود را از دست بدهند و انعطافپذیری کمتری داشته باشند که منجر به تحلیل رفتن دیسک میشود. این موضوع می تواند منجر به برآمدگی یا فتق دیسک شود که می تواند بر روی نخاع یا اعصاب فشار بیاورد.
آرتریت، به ویژه آرتروز، یکی دیگر از علل شایع تنگی نخاع کمر است. با از بین رفتن غضروف مفاصل، استخوان ها ممکن است خار (استئوفیت) ایجاد کنند که می تواند کانال نخاعی را باریک کند.
2. فتق دیسک
دیسک های بین مهره ها به عنوان بالشتک عمل می کنند و به جذب ضربه کمک می کنند. با این حال، هنگامی که دیسک فتق پاره می شود، مواد ژل مانند داخلی می توانند از لایه بیرونی عبور کرده و به نخاع یا اعصاب فشار وارد کنند و به تنگی کمک کنند.
3. رباط های ضخیم
رباط ها نوارهای بافتی هستند که استخوان های ستون فقرات را در کنار هم نگه می دارند. با افزایش سن، این رباط ها می توانند ضخیم و سفت شوند که می تواند به کانال نخاعی نفوذ کند و به تنگی برسد.
4. آسیب های ستون فقرات
صدمات تروماتیک، مانند شکستگی یا دررفتگی، میتواند باعث ناهماهنگی ستون فقرات شود و منجر به باریک شدن کانال نخاعی شود. علاوه بر این، جراحی برای درمان آسیب های ستون فقرات ممکن است منجر به ایجاد بافت اسکار و تنگی شود.
5. تنگی مادرزادی ستون فقرات
برخی از افراد با کانال نخاعی باریک به دنیا میآیند، وضعیتی که به عنوان تنگی مادرزادی کانال نخاعی شناخته میشود. این وضعیت ممکن است تا اواخر زندگی علائمی ایجاد نکند .
تنگی کانال نخاعی کمر، در اکثر موارد به دلیل تغییر شکل تدریجی جسم مهره ها ، از دست رفتن محتوای دیسک ها ، تغییر شکل تاندون ها و رسوب کلسیم روی آن ها پدید آمده و علاوه بر بهم خوردن شکل نرمال ستون فقرات ، فشار های قابل توجهی بر ریشه های عصبی به وجود می آورد.
علائم تنگی ستون فقرات کمر
علائم تنگی ستون فقرات کمری معمولاً به تدریج ایجاد می شود و با گذشت زمان بدتر می شود. شدت علائم بسته به وسعت باریک شدن و اعصاب تحت تأثیر می تواند متفاوت باشد. علائم رایج عبارتند از:
1. درد در پایین کمر
درد در ناحیه زیر کمر یکی از شایع ترین علائم تنگی کانال نخاعی کمر است. این درد ممکن است موقتی یا مداوم باشد. اغلب با ایستادن یا راه رفتن تشدید می شود و ممکن است با نشستن یا خم شدن به جلو تسکین یابد و کانال نخاع را کمی باز کند.
2. پا درد و گرفتگی
بسیاری از افراد مبتلا به تنگی ستون فقرات کمر، به ویژه هنگام راه رفتن، درد، گرفتگی یا بی حسی را در پاهای خود تجربه می کنند. این عارضه به این دلیل اتفاق میافتد که کانال نخاعی باریک شده به اعصابی که به سمت پاها میروند فشار وارد میکند. درد اغلب با استراحت بهبود می یابد.
3. سوزن سوزن شدن و ضعف در پاها
سوزن سوزن شدن، بی حسی یا ضعف در پاها یا پاها یکی دیگر از علائم رایج است. این علائم به دلیل فشرده شدن اعصاب رخ می دهد که بر توانایی آنها در انتقال موثر سیگنال ها تأثیر می گذارد.
4. مشکلات تعادلی
در برخی موارد، تنگی کانال نخاعی کمر میتواند منجر به مشکلات تعادلی شود و راه رفتن یا ایستادن را دشوار کند.
5. از دست دادن کنترل مثانه یا روده
در برخی موارد شدید، تنگی ستون فقرات کمری می تواند باعث از دست دادن کنترل مثانه یا روده شود. این یک نشانه اورژانسی است و نیاز به توجه فوری دارد.
زندگی با تنگی ستون فقرات کمری
زندگی با تنگی ستون فقرات کمری می تواند چالش برانگیز باشد، اما با درمان و استراتژی های مدیریتی مناسب، بسیاری از افراد می توانند زندگی فعال و رضایت بخشی داشته باشند. همکاری موثر با پزشک متخصص ارتوپد برای ایجاد یک برنامه درمانی شخصی که علائم را برطرف می کند و کیفیت زندگی را بهبود می بخشد ضروری است.
فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی سالم و مدیریت وزن برای حفظ سلامت ستون فقرات و کاهش خطر عوارض بعدی مهم هستند. علاوه بر این، آگاهی از شرایط و درک گزینه های درمانی موجود می تواند افراد را قادر سازد تا کنترل سلامت و رفاه خود را در دست بگیرند.
دکتر بهنام نصیری متخصص ارتوپدی ، جراح و متخصص بیماری های استخوانی و مفاصل ، آرتروسکوپی ، تعویض مفاصل ارتوپد خوب در تهران می باشد . تجربیات بسیاری را کسب کرده است و توانسته است بیماران زیادی را بهبود ببخشد اگر شما هم جز افرادی هستید که از بیماری های مفاصل رنج می برید می توانید به همراه دکتر نصیری جهت درمان آن اقدام نمائید . جهت تعیین وقت قبلی می توانید با شماره های تماس 02177844569 – 02177825556-02188878411 – 02188788671 تماس حاصل نمائید .
کلام آخر
تنگی ستون فقرات کمری یک بیماری شایع است که می تواند باعث ناراحتی و ناتوانی قابل توجهی شود. با این حال، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از افراد می توانند علائم خود را تسکین دهند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
با توجه به علائم ذکر شده توصیه می شود در صورت مشاهده آن ها ، حتما به جراح متخصص ارتوپد مراجعه نمایید و پیگیری های لازم را در جهت بهبودی انجام دهید . این عارضه جزو مواردی است که در صورت درمان های به موقع می تواند نتیجه رضایتمندی داشته باشد .